Onlangs liep ik een dag mee met een gezinsvoogd. In de wandelgangen van de Rechtbank waar we een zitting bijwoonden, sprak de gezinsvoogd met een raadsonderzoek over een cliënt van haar, Sander. Sander, nu 12 jaar, is geboren in Vietnam en op jonge leeftijd samen met zijn broertje geadopteerd door een Nederlands echtpaar. Na een moeizaam huwelijk zijn zijn adoptieouders gescheiden. Moeder is grillig en onbetrouwbaar. Zij kan niet voor Sander zorgen. Vader heeft een nieuw gezin en wil niet voor Sander zorgen. In hun netwerk zijn ook geen mogelijkheden. Via verschillende crisisgroepen woont Sander nu op een orthopsychiatrische leefgroep. Hij laat daar agressief gedrag zien, is snel mee te slepen door negatief gedrag van leeftijdsgenoten en kan zich slecht inleven in anderen. Onlangs bedreigde hij een groepsleidster met een mes. De instelling deed aangifte. Sander dreigt opnieuw vast te lopen.
De gezinsvoogd zit erg met de zaak in haar maag: waar moet deze jongen naar toe? De raadsonderzoeker had Sander zelf gesproken en een aandoenlijk joch gezien dat haar vanonder zijn pet schuchter aankeek. Ze had hem wel onder de arm mee naar huis willen nemen. De raadsonderzoeker vertelde dat ze voor de afdoening van de bedreiging waarschijnlijk de training Tools4U als leerstraf gaat voorstellen. Maar wat het effect van deze leerstraf zijn als deze jongen geen plek heeft om op te groeien? En waarom zou deze jongen zijn gedrag veranderen, voor wie zou hij dat doen?
Het verhaal van Sander onderstreepte voor mij opnieuw het belang van goede plekken voor kinderen met meervoudige en complexe problematiek om langdurig op te groeien. Ook deze kinderen verdienen een gezin. Een nieuw thuis waar ze niet meer weg hoeven. Waar een volwassene zich aan het kind verbindt en zijn moeilijke gedrag kan hanteren. Waar het kind de kans krijgt zich opnieuw te leren hechten aan volwassenen en weer toekomst ervaart. Als zo’n gezin er niet snel komt voor Sander zien we hem over een paar jaar terug in de Jeugdzorg Plus. De transformatie van de zorg voor jeugd gaat ook over kinderen als Sander. Over kinderen uit gezinnen waar eigen kracht een gepasseerd station is en voor wie langdurige zorg het adagium is. En dat bij voorkeur langdurig verblijf in een gezin waar stabilisatie en continuïteit gewaarborgd is. Dat voorkomt veel latere ellende met de bijbehorende kosten.
Oorspronkelijk gepubliceerd op de website van het Nederlands Jeugdinstituut, http://www.nji.nl.